Spis treści
Biblioteka Narodowa na straży czytelnictwa
Od lat, rokrocznie, Biblioteka Narodowa przeprowadza badania dotyczące czytelnictwa wśród Polaków. Jak pokazuje raport za 2017 rok – nie jest dobrze. Polacy wciąż nie czytają książek, ale przynajmniej nie jest gorzej niż w roku poprzednim – tendencja spadkowa została zahamowana. Nadal nie ma się z czego jednak cieszyć. Z badań wynika jasno i dobitnie – ponad połowa, bo aż sześciu na dziesięciu Polaków powyżej 15. roku życia, nie przeczytało w 2017 roku ani jednej książki! A niespełna 20 lat temu przeczytanie przynajmniej jednej książki rocznie deklarował co drugi Polak…
Jak czytamy, jeżeli czytamy
W 2017 roku zaledwie 9% dorosłych Polaków przeczytało więcej niż siedem pozycji, czyli – uśredniając – przeczytało niecałą jedną książkę miesięcznie. Jak pokazują badania – jako naród mamy awersję jednak nie tylko do dłuższych pozycji, ale nawet do dłuższych artykułów czy opowiadań, a konkretniej treści, które mają więcej niż trzy strony maszynopisu. Według badań za 2016 rok prawie połowa Polaków, bo 46%, nie czyta w ogóle tekstów takiej długości. A jeszcze w 2000 roku osoby, które przeczytały przynajmniej siedem książek przez rok, stanowiły prawie trzykrotnie większą grupę czytelników, bo niespełna 24% Polaków. Jednoznacznie więc widać, że sytuacja zmienia się na gorsze.
Kupujemy podręczniki i książki na prezenty
Jak pokazują badania – jeżeli już czytamy, to… podręczniki. Prawie połowa respondentów badania, bo 41% ankietowanych przyznało się, że na półkach swojej domowej biblioteki posiada jedynie obowiązkowe pozycje. Co smutne, aż 76 proc. Polaków nie kupiło w minionym roku ani jednej książki, choć – jak podaje Polska Izba Książki – sprzedaż książek w Polsce przyniosła w ubiegłym roku ok. 3 mld zł zysku i rynek ten wciąż się kurczy. Mimo to jednak wciąż deklarujemy, że książka to jeden z najlepszych prezentów– zarówno dla kogoś, ale także podajemy książki jako jeden z najchętniej otrzymywanych upominków. A gdy już kupujemy to – jak zbadała Polska Izba Książki z portalem Lubimyczytac.pl – chętniej robimy to przez Internet (55%) niż w tradycyjnych księgarniach (43%).
Polska kontra reszta Europy
Przypominając – 63% Polaków przeczytało w ubiegłym roku przynajmniej jedną książkę. Jak wypadamy na tle naszych europejskich sąsiadów? W Europie na prowadzeniu znajdują się Luksemburczycy, gdzie poziom czytelnictwa (jak podaje Eurostat) wynosi 82%, czyli po książki sięga prawie o 1/5 mieszkańców Luksemburgu więcej niż mieszkańców Polski. Wysoko w rankingu czytelnictwa narodów europejskich znajdują się też Szwedzi, Niemcy, Austriacy, Estończycy i Finowie. Z kolei najmniej czytającym narodem w Europie są mieszkańcy Rumunii – co najmniej jedną książkę rocznie czyta zaledwie 30% społeczeństwa. To nawet nie jedna trzecia… Jako naród mamy zatem prawie dwukrotnie wyższy poziom czytelnictwa niż Rumuni, ale nadal – razem z Portugalczykami, Grekami, Bułgarami, Cypryjczykami, Maltańczykami i Włochami – oscylujemy poniżej unijnej średniej.
Książka zwykła czy elektroniczna?
Jak deklarują Polacy – może nie czytamy dużo książek, ale sięgamy po inne formy. Jeżeli już nie po zwykłe, papierowe książki, to chętnie wybieramy e-booki lub po prostu blogi. Mimo wzrastającej popularności e-booków (w Wielkiej Brytanii czytniki e-booków ma 20% społeczeństwa, więcej ma tylko w Stanach), nie zagrażają one tradycyjnym książkom. Jak pokazują prognozy „The Economist” – książki elektroniczne nie zastąpią papierowych. Nie będzie zatem powtórki z sytuacji, gdy nowy produkt dominuje rynek, jak miało to miejsce w przypadku płyt CD. Choć – jeżeli w życie wejdzie w końcu dyrektywa obniżająca stawkę podatku VAT z 23% do 8% na książki elektroniczne i e-gazety, te proporcje mogą się zmienić. Z kolei czytanie przynajmniej jednego bloga deklaruje co dziesiąty Polak, wynika z badania przeprowadzonego przez portal Gazeta.pl i Polskie Badania Internetu.
Co czytamy, kiedy już czytamy
Kiedy już czytamy to – według badania CBOS „Polacy i książki” – najchętniej sięgamy po książki przygodowe i historyczne. Nieustannie rośnie wciąż też segment książek kulinarnych i podróżniczych. Informacje o nowych pozycjach najchętniej czerpiemy z takich dużych portali, jak lubimyczytac.pl, biblionetka.pl, granice.pl czy xiegarnia.pl. Znajdują się tam recenzje, zapowiedzi i opinie innych miłośników czytelnictwa. A jakie blogi czytamy? Według badań przede wszystkim lifestyle’owe (15%), kulinarne (14%) i urodowe (12%). Chętnie śledzimy też blogi i portale dotyczące kultury i sztuki – na których m.in. znajdują się właśnie recenzje książek (10%). Do największych z nich należą: „Lubimy Czytac.pl”, „Czytam, bo lubię”, „Maw Reads”, „Wielki Buk” czy „Smak Książki”.
A ile książek wydajemy?
Co interesujące – choć czytelnictwo spada, każdego roku wydawanych jest coraz więcej książek. W 2016 roku – jak podaje Biblioteka Narodowa – było to 34 235 tytułów. Oznacza to, że w Polsce na milion mieszkańców przypadały średnio 703 wydane książki. Czy to dużo, czy mało? W wielkiej Brytanii na tę samą liczbę mieszkańców przypadało aż 2870 pozycji, czyli czterokrotnie więcej. Z kolei najgorzej w Europie sytuacja wygląda w Ukrainie, gdzie na milion mieszkańców przypada zaledwie 470 wydanych książek.
Podsumowując – jako Polacy czytamy niewiele, wciąż znajdujemy się poniżej średniej europejskiej. Książki tracą na popularności przede wszystkim na rzecz e-booków, ale i blogów. Co ciekawe jednak, mimo iż sprzedaż książek również spada, to każdego roku wydawanych jest coraz więcej pozycji.
Źródła:
- https://www.euractiv.pl/section/demokracja/news/swiatowy-dzien-ksiazki-czyli-jak-polacy-czytaja-na-tle-europy/
- https://www.euractiv.pl/section/demokracja/news/swiatowy-dzien-ksiazki-czyli-jak-polacy-czytaja-na-tle-europy/embed/#?secret=5WqqNXjnQs
- http://www.imperion.pl/pl/aktualnosci/873/ponad_trzy_miliony_polakow_czyta_blogi/
- https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1607821,1,ile-ksiazek-wydaje-sie-w-europie.read
- http://ksiegarnia.bn.org.pl/pdf/Ruch%20wydawniczy%20w%20liczbach%20tom%2063.pdf
- http://wyborcza.pl/7,75517,21664154,63-proc-doroslych-polakow-nie-przeczytalo-w-ciagu-roku-ani.html
- https://www.polskieradio.pl/42/273/Artykul/1766497,Rynek-ksiazki-juz-jest-zle-a-bedzie-jeszcze-gorzej
- http://zblogowani.pl/raport/2016/blogosfera2016.pdf
- https://www.rp.pl/Media-i-internet/305189834-Internauci-coraz-chetniej-kupuja-ksiazki-w-sieci.html
Podziel się
